De verschijnselen bij Corona-Griep
De verschijnselen bestaan voornamelijk uit :

• luchtwegklachten ( hoesten, keelpijn, snotterigheid )gepaard gaande met
• koorts ( >38 graden), algemeen ziektegevoel, en eventueel benauwdheid.
• moeheid,spierpijn en hoofdpijn
• en in meer of mindere mate ook verschijnselen van een buikgriep : overgeven , diarrhoea. Deze buikgriep zou minder op de voorgrond moeten staan dan de luchtwegverschijnselen maar de praktijk leert dat dit in individuele gevallen geenszins het geval hoeft te zijn!!!
• Incubatietijd ( tijd tussen besmetting en uitbreken van de ziekte): 2?-14 dagen;

Ziekteverschijnselen of Genezingsverschijnselen?
Gewoonlijk worden de klachten bij griep de ziekteverschijnselen genoemd. Uiteraard, maar niet geheel correct want eigenlijk zijn de meeste verschijnselen geen ziekteverschijnselen maar genezingsverschijnselen. Het zijn reacties van het organisme op de aanwezigheid van het virus en pogingen dit kwijt te raken. Door middel van de koorts wordt de werking van het immuunsysteem versterkt en de virusdeling geremd. Hoesten, slijmvorming, braken, diarrhoea zijn pogingen het virus kwijt te raken en door middel van de moeheid,hoofdpijn en spierpijn wordt ervoor gezorgd dat u het liefst in bed gaat liggen en dat komt goed uit want dan kan alle energie gebruikt worden om het virus te bestrijden. In feite zijn echte ziekteverschijnselen zeer zeldzaam. Ze komen voor wanneer een bacterie een gif afscheidt dat bijvoorbeeld het hart verzwakt zoals bij diphterie. Virussen kunnen dat niet en dan is vrijwel het gehele ziektebeeld in feite een genezingsbeeld ook al voelt die hoofdpijn en die spierpijn niet zo plezierig aan !!!

Dit onderscheid is zeer belangrijk want het betekent dat de onaangename verschijnselen positief geduid dienen te worden en niet bestreden dienen te worden. Er moet meegedacht worden en niet tegengedacht. Dat tegendenken gebeurt met name wanneer er klakkeloos paracetamol geslikt of voorgeschreven wordt. Normaal gesproken is dat bij gangbare griepen niet slim maar kan het ook niet veel kwaad. Bij een ziekte als de corona is dit echt dom; het hindert de genezing van de corona en bevordert daarmee de complicaties. Wanneer is paracetamol toegestaan. Ik adviseer het alleen wanneer de zieke van de koorts niet kan slapen en dit op een andere wijze niet bereikt kan worden. Uiteindelijk is slaap ook een genezende factor en indien de koorts zo opdringerig wordt dat de slaap gestoord wordt kan ervoor gekozen worden deze slaap mogelijk te maken. Daarbij moet wel bedacht worden dat een verminderde slaap tot op zekere hoogte normaal is tijdens een koortsende ziekte. De zieke ligt meer op bed en slaapt dan vaak minder. Afgezien van paracetamol zijn er echter nog andere methodes om een onaangenaam hoge koorts te begeleiden zonder deze meteen te moeten bestrijden.

Koorts begeleiden
Hoge koorts is bij een virale infectie geheel normaal. Bij kinderen is 40.5 een soort standaardtemperatuur die gemakkelijk gehaald behoort te worden. Dit is op te vatten als een teken van gezondheid. Een kind dat niet met gemak 40.5 haalt is niet geheel gezond. Soms kan dit nog 40.7 worden maar 41.3 is weer erg hoog en tegelijkertijd erg zeldzaam. Een zieke met 41.3 wil ik altijd zien. Indien de 40.5 bereikt wordt gaat dit niet zelden gepaard met koude ledematen. Dat kan bijna niet anders, want de temperatuur kan slechts verhoogd worden doordat de warmtestraling van het lichaam verminderd wordt en de warmteproductie verhoogd wordt. Om het eerste te bereiken zullen de bloedvaten in de ledematen en de huid een beetje toegeknepen worden…dat voelt koud en om het andere te bereiken gaat de zieke beven of rillen totdat de juiste temperatuur bereikt is. Deze verschijnselen- koude en rillingen- treden dus op bij een stijgende temperatuur. Is de temperatuur bereikt dan houdt het rillen en beven meestal wel op maar de ledematen blijven vaak koud en wel met name de voeten. Dit resulteert in een zeer onaangename koortssituatie: een gloeiend warm hoofd, eventueel met hoofdpijn erbij, en tegelijkertijd met koude voeten en benen en dat slaapt niet plezierig. Hier kan geholpen worden door de zieke tijdens de stijgende fase goed warm in te pakken en eventueel warme dranken te geven. Vervolgens echter, indien het rillen over is en het gloeien begint deze bedekking alleen nog bij de benen aanwezig te laten, daar eventueel zelfs warme kruiken te leggen(!) en tegelijkertijd iets koels op het voorhoofd te leggen. Pas als de benen en voeten minstens zo warm zijn als het hoofd mag een oud principe toegepast worden nl. natte doeken, evt gedrenkt in een zuur-citroen of azijn-, om de benen te winden om zo de koorts te temperen. Dit laatste wordt in antroposofische kringen graag toegepast – bv ook wel als citroensokje-, ik ben er erg terughoudend mee en vindt het belangrijker dat de temperatuur de juist poling heeft : warm onder en koel boven. Indien deze juiste poling bereikt wordt kan dat door de zieke als een soort omstulping ervaren worden. Ik kan niet vertellen hoe het verder voelt maar het wordt zo beschreven en het klopt precies met wat de bedoeling is. Het omstulpen van de koorts, waardoor deze even effectief blijft, maar minder onaangenaam wordt. Of toch effectiever? Het lijkt mij dat een zieke die zich plezierig ziek voelt met behoudt van koorts betere genezingskansen heeft dan iemand die onplezierig koorts heeft dan wel zich plezierig voelt doordat de paracetamol de genezingsverschijnselen onderdrukt heeft.

Water en ziel
Vuur wordt met water geblust. Die twee,vuur en water, verdragen elkaar niet. Het is dan ook niet vreemd dat koortsende ziektes met allerhande waterige, slijmerige afscheidingen gepaard gaan. Regulier gezien is dit, zoals ik eerder beschreef, als een poging op te vatten enerzijds middels slijm het virus kwijt te raken en middels het zweten weer af te koelen naar een lager temperatuur. Dat wordt regulier zo gezien omdat de lichaamssubstanties door een reguliere arts als een mechanisch/fysisch/chemische aangelegenheid worden opgevat. De ziel bestaat in de regulier-medische visie niet; het gedrag wordt in de hersenen gereguleerd en dat is het dan. Het lichaam is daarbij een soort mechanisme, een apparaat dat het mogelijk maakt dat er met de hersenen gedacht, gevoeld en gewild kan worden. In de antroposofische geneeskunde wordt er vanuit gegaan dat de mens wel degelijk over een ziel (en een geest) beschikt, dat deze zich niet in het brein heeft teruggetrokken maar zich in de diverse lichaamsorganen en in de verhoudingen van vaste stoffen, vocht, lucht , licht en warmte openbaart. De ziel leeft in het gehele lichaam en dat drukken we in de spaak uit als we zeggen dat we ergens warm voor lopen of een warme handdruk geven. Met warmte geven we uitdrukking aan onze individualiteit. Met lucht geven we uitdrukking aan onze gemoedsbewegingen…als we huilen, lachen, zuchten ademen we niet om dat we zuurstof nodig hebben maar omdat onze ziel deze adembeweging nodig heeft om zichzelf in uit te kunnen drukken. In een vast, koud, nat lichaam, als van een kikker, kunnen we met onze ziel niet leven. Er is in ons lichaam dan ook een zekere strijd tussen de diverse elementen. Niet zomaar een strijd tussen ons organisme en een virus, nee tussen onze individuele ziel en ons weerbarstige lichaam. Dit is als het ware het kruit en een virus is in deze zin een vonk die het kruit kan doen ontvlammen. Bij de een beter als bij de ander. Koortsende processen en met name longontstekingen zijn pogingen van de ziel zich van het lichaam meester te maken om vervolgens beter in staat te zijn op creatieve, oorspronkelijke wijze de eigen levensloop te kunnen volbrengen en een virus kan daar bij helpen als gangmaker.

Ondersteunende Maatregelen
De richting van de warmte is naar buiten gericht. De warmte probeert het lichaamsvocht naar buiten te drijven en daarbij kan geholpen worden. door voldoende te drinken. Thee’s als lindebloesen en vlierthee hebben behalve een dorstlessende werking ook een zweetdrijvende werking. In dezelfde zin zijn de oude adviezen op te vatten om de ontlasting uit de darmen te verwijderen door middel van een clysma. Zieken hebben meestal een zeer beperkte, tot geen , eetlust en dat maakt dat er, behoudens bij buikgriep, een verstopping kan bestaan. Het is goed om deze middels een lavement te verhelpen. Tenslotte zijn ook op dit naar buiten drijvende principe allerlei methodes gericht die proberen om met meestal etsende of enigszins irriterende stoffen de huid te prikkelen of te wrijven. Koolbladeren, mierikswortel, gember, mosterdcompressen zijn al honderden jaren gebruikt als geneesmiddel om in voorkomende gevallen de uitdrijvende intenties van de koorts en van ontstekingen te ondersteunen. De prikkelende stoffen komen regelrecht uit de keuken, zijn zeer alledaags maar tegelijkertijd indien met kennis van zaken toegepast zeer werkzaam. Natuurgeneeskundige artsen zullen benadrukken dat het erom gaat allerlei gifstoffen of afvalstoffen kwijt te raken. Het blijft dan meestal in het midden waar dit gif, waar die afval vandaan komt. Komt dit uit het voedsel, uit chemische toevoegingen aan het voedsel? Of komt dit gewoon uit onszelf? Zijn wij het zelf die gif en afval produceren in ons lichaam? Inderdaad, wij zijn het zelf die dat doen. Regulier-medisch kan heel goed getoond worden dat allerlei hormonen die gepaard gaan met een scala aan gevoelens, bv het stresshormoon adrenaline, in feite een zwaar gif zijn. Ja, voor ons lichaam is onze ziel een gif en produceert gif, maar voor onze ziel is ons lichaam een soort gif, geen echt gif, maar een zielegif dat de beweeglijkheid van de ziel beperkt en vertraagt. Met name bij kinderziektes, exemplarisch bij mazelen, kan goed gezien worden wat het lichaam eigenlijk beoogt met virale ziektes. Overal komt bij mazelen het slijm uit, uit de ogen, de neus, de longen wel met name van boven overigens. Diarrhoea en blaasontstekingen horen er weer niet bij. Tevens een overweldigende hoeveelheid vlekjes. De vorige generatie antroposofische artsen die nog de tijd meemaakten dat zij 30-50 mazelenpatienten per dag bezochten waarschuwden voor….paracetamol en voor het uitblijven van de vlekjes. Dan moest er gevreesd worden voor longontsteking of nog erger…hersenvliesontsteking. De nieuwe griep is geen mazelen, maar kan in de bewegingsrichting wel hiermee vergeleken worden…de tendens om longontsteking te worden. De genezende richting is dan om er een soort gezonde mazelen van te maken…slijmafscheiding bevorderen en vlekjes bevorderen. Die vlekjes komen natuurlijk niet vanzelf, maar die kunnen middels de bovengenoemde wikkels, met name de mosterdwikkel, geimiteerd worden.

Uitzieken
Een van deze oudere antroposofische artsen drukte mij en mijn generatiegenoten ook steeds weer op het hart….laat de mazelen en roodvonkpatiënten, roodvonk…ook zo’n indrukwekkend en potentieel riskant ziektebeeld dat overigens zonder vaccinaties toch van het toneel verdwenen is, uitzieken. Het duurt een maand voordat de ziekte geheel hersteld is. Respecteer je dat niet dan kan je wachten op complicaties. Wat het uitzieken bij de nieuwe griep precies betekent is nog niet geheel duidelijk, maar het verdient aanbeveling om bij dit onbekende ziektebeeld met potentieel gevaarlijke complicaties voldoende tijd te reserveren voor dit uitzieken. Wanneer de koorts weg is betekent het niet dat de ziekte over is. De ziekte is pas over wanneer de patiënt zich ook werkelijk beter voelt en weer over de normale hoeveelheid energie kan beschikken. Helaas is deze maatregel vaak in strijd met ons eeuwige ongeduld en lonkt met name bij het staartje van zo’n ziekte weer de paracetamol. Het is niet gezegd dat dit een probleem is, wanneer deze griep verder goed doorstaan is kan het best zijn dat dit probleemloos verdragen wordt en de genezing toch doorzet. Met name wanneer overige maatregelen als extra rust en vocht en warmte, zie button preventie, nog wel in acht worden genomen. Wanneer dit niet in acht wordt genomen kan ook een hersteltijd een moment zijn waarop de ziekte juist weer erger wordt.

Wikkeltherapie
Twee types borstwikkels komen bij griep speciaal in aanmerking

• De mosterdwikkel m.n. toe te passen bij longontsteking en
• De kwarkwikkel bij overmatige slijmvorming in de luchtwegen ; bronchitiscomponenten.

Ik realiseer mij dat deze termen vele mensen niets zullen zeggen en streef ernaar binnenkort een korte beschrijving van deze wikkels op de site te plaatsen. Zie ook op deze website onder menu ‘Therapieën’ het submenu  ‘uitwendige therapie’.

Longontsteking
Probeert u een patiënt met longontsteking niet zelf te behandelen maar laat u zich altijd door een arts begeleiden. Mijn ervaring met de antroposofische behandeling van gebruikelijke longontsteking is dat deze ziekte normaliter goed te behandelen is, mits er voldoende verzorging van de zieke gerealiseerd kan worden en de zieke zelf voldoende kan rusten. De verzorger moet in staat zijn de bovengenoemde wikkels te hanteren en eventueel injecties met antroposofische medicamenten toe te dienen. Voorts moet de begeleiding door een antroposofisch arts die hier ervaring mee heeft en die hierin continuïteit kan bieden gewaarborgd zijn. Ook dienen de benodigde medicamenten vlot leverbaar te zijn dan wel reeds op voorraad te zijn bij een bekende apotheek. Er zitten dus behoorlijk wat haken en ogen aan de mogelijkheid een effectieve antroposofische therapie voor longontsteking te realiseren en de reële mogelijkheid zal dan ook sterk afhangen van de plaatselijke faciliteiten in deze.
Met coronalongontsteking heb ik echter nog geen ervaring. Deze wordt gevreesd vanwege de plotse verergering die beademing soms nodig maakt. Ik zou er erg voorzichtig mee zijn.
De tijd moet leren of zich situaties voordoen waarbij een antroposofische behandeling toch meer gewenst is en redelijk lijkt dan opname.

Ook wanneer aan al deze voorwaarden voldaan is blijft het feit of een antroposofische behandeling verantwoord is natuurlijk ter beoordeling aan de arts die op dat moment de verantwoordelijkheid voor de zieke heeft. Verder is het uiteraard afhankelijk van het feit of de zieke, indien oud genoeg om mondig te zijn, hier ook voor kiest.

Zie ook onder ‘Koorts’