Chronische vermoeidheid-herstelprogramma

Deze pagina is een introductie in het Chronische vermoeidheid-herstelprogramma, ontwikkeld door mijzelf, huisarts Ellis. Dit herstelprogramma is bedoeld voor de behandeling van diverse types chronische en onverklaarde vermoeidheid, waaronder een B12-tekort, een burn-out, fibromyalgie, long covid, een trage schildklier, het chronische vermoeidheidssyndroom (cvs) – ook wel ME (myalgische encephalomyelitis) genoemd -, winterdepressie en -moeheid en een gestoorde slaap.

Voor wie?

Het herstelprogramma is bedoeld voor iedereen die overmatig vermoeid is zonder duidelijke medische reden; het is dus niet bedoeld voor vermoeidheid bij bloedarmoede, infectieziekten, hartfalen enz. Tijdens (eventueel telefonische) consulten wordt u door het stappenplan begeleid. Hoewel het wel mijn voorkeur heeft dat u naar mijn praktijk kunt komen is dat niet per se nodig. Behandeling en begeleiding op afstand is ook zeer goed mogelijk. Ook wanneer u niet als ‘vaste’ patiënt in mijn praktijk staat ingeschreven, bent u van harte welkom.

Over het herstelprogramma

Het chronisch vermoeidheid herstelprogramma bestaat uit 5 stappen. Elke stap in het stappenplan moet in de juiste volgorde doorlopen worden, om te voorkomen dat mensen met vermoeidheidsklachten – en het herstel hiervan – in een welbekende fuik lopen: de focus op slechts één aandoening, terwijl er vaak sprake is van een complexe vermoeidheid met twee of meer vermoeidheidsaandoeningen tegelijkertijd.

• Stap 1: Diagnose en behandeling vitamine B12 tekort
• Stap 2: diagnose en behandeling burn-out of burn-outcomponent (=concentratiestoornis)
• Stap 3: Diagnose en behandeling winterdepressie (wintermoeheid)
• Stap 4: Diagnose en behandeling trage schildklier
• Stap 5: Diagnose en behandeling slechte slaap

Bij sommige typen vermoeidheid is er nog een extra stap nodig: pijnbehandeling om een goede slaap mogelijk te maken.

Geschiedenis herstelprogramma

Dit vermoeidheid-herstelprogramma is sinds 2005 door mij, Ernst Ellis, in mijn huisartspraktijk ontwikkeld en heeft bij eigen patiënten al vaak zijn nut bewezen. De verzuchting bij vele patiënten dat zij niet hadden geweten hoe zij zonder dit programma hadden moeten herstellen was de stimulans om dit programma na vele jaren ook aan patiënten buiten mijn eigen praktijk aan te bieden.

De eerste pagina’s met betrekking tot vermoeidheid en de behandeling hiervan, heb ik in 2007 geplaatst. In het voorjaar van 2023 is mijn boek ‘Chronisch vermoeid: wat heb ik toch?’ verschenen. Dit boek is een uitgewerkte versie van het herstelprogramma met een aanzienlijk grotere diepgang en tevens het meest actueel (ten opzichte van de teksten op de website). Meer over het boek leest u hier.

Optimaal resultaat

• Om een volledig herstel te realiseren, moeten de stappen van de behandeling in de juiste volgorde worden doorlopen.
• Soms volstaat één stap maar soms zijn ze ook alle vijf nodig.
• Hoewel er bij veel mensen, die soms al jaren invaliderend moe zijn, een compleet of bijna compleet herstel mogelijk is, helpt het programma, zoals bij ieder programma het geval is, niet bij iedereen. Soms herstellen mensen slechts ten dele en heel af en toe in het geheel niet.

Oorzaken van chronische vermoeidheid

Moeheid is een veel voorkomende klacht die artsen veelal in verlegenheid brengt omdat er maar zelden een reguliere oorzaak van moeheid (=diagnose) gevonden wordt. Bij bloedonderzoek bijvoorbeeld worden slechts bij ± 8% van de vermoeide patiënten afwijkingen gevonden.
De meest bekende oorzaken van moeheid zijn:

• Infectieziekten,
• Bloedarmoede,
• Nier- en leverziektes,
• Schildklieraandoeningen,
• Hartziektes zoals hartfalen,
• Zenuwziektes zoals multipele sclerose,
• Spierziektes,
• Reumatologische ziektebeelden,
• Longziektes (die al of niet met benauwdheid gepaard gaan),
• Kanker,
• En zeer veel voorkomende ziektes als depressie en overspannenheid c.q. burn–out.

We hebben hier te maken met relatief duidelijk omschreven ziektebeelden, waarbij het bekend is dat moeheidsklachten optreden. Het lijkt een lange lijst maar aangezien deze ziektes veel minder vaak voorkomen dan de klacht moeheid, blijft er een grote groep onverklaarde moeheidsklachten over. Voor deze onverklaarde moeheidsklachten bestaat dan ook geen therapie en is de reguliere behandeling noodzakelijkerwijs erg praktisch: om leren gaan met de energie die je nog wel hebt, eventueel onder begeleiding van een revalidatiearts. Niet zelden neemt de energie door conditietraining overigens alsnog toe.

Onverklaarde moeheid

Wat is onverklaarde vermoeidheid precies? Onverklaarde moeheid is onder te verdelen in twee types: 1) Kort bestaand d.i. minder dan een half jaar en 2) chronisch d.i. langer dan een half jaar. De moeheid kan mild zijn en verenigbaar met het dagelijks leven dan wel invaliderend. Invaliderende moeheid kan gaan tot een moeheid die alleen avondactiviteiten onmogelijk maakt tot een moeheid die tot frequente of zelfs vrijwel permanente bedrust aanleiding geeft.

Voor deze aandoeningen bestaan geen onderscheidende testen (lichamelijk onderzoek , laboratorium of scans) die kunnen uitmaken hoe moe iemand is en wie een dergelijke ziekte nu wel of niet heeft. Dat is bij ziektebeelden als bloedarmoede, schildklierziekte e.d. wel het geval, bij depressies e.d. dan weer niet. Het ontbreken van een duidelijk aantoonbare lichamelijke basis voor deze vermoeidheden maakt dat er bij artsen twijfel bestaat of er wel echt sprake is van een ziekte of dat het meer om een vorm van ziektegedrag gaat dat op een of andere manier ontstaan is en uit angst voor pijn en ongemak in stand gehouden wordt. Problemen bij arbeidsongeschiktheidskeuringen en het verkrijgen van uitkeringen zijn het gevolg van deze twijfel.

Bij deze indeling houdt de medische diagnostiek meestal op. Wordt er niets gevonden, dan wordt verondersteld dat het wel psychosomatisch zal zijn; in de volksmond betekent dit dat het ‘tussen de oren zit’. Ikzelf onderscheid nog acht anderen, goed af te bakenen, verklaringen voor vermoeidheid, te weten:

• Long covid,
• een (meestal miskend) vitamine B12-tekort,
• een burn-out of burn-outcomponent,
• fibromyalgie,
• Cvs/ME
• een (meestal miskende) trage schildklier,
• wintermoeheid,
• primaire slaapproblemen.

De aandoeningen kunnen alleen of samen voorkomen. In het laatste geval spreek ik van complexe vermoeidheid. Klik op een onderwerp in de opsomming om meer te lezen over de aandoening en de behandeling ervan.

Kosten en vergoeding

Voor patiënten die vast in mijn praktijk zijn ingeschreven is mijn begeleiding bij dit programma gratis. Voor de overigen zijn er kosten (pagina: Tarieven) aan verbonden.
Aangezien vermoeidheid diverse oorzaken kan hebben is er eigenlijk geen goede indicatie van de duur van de begeleiding te geven.  
In 2023 bedroegen de gemiddelde kosten per nieuwe patiënt ongeveer €225,-. Dit bedrag is per 01-01-2024 geïndexeerd met 3% en zal dan ongeveer op €230,- uitkomen. Per 8/4/24 is mij gebleken dat een eerste consult 30 minuten duurt en geen 20 minuten. Het tarief voor een eerste consult is daarom verhoogd en daarmee komen de gemiddelde kosten uit op ongeveer € 270,- in het eerste behandeljaar. Maar let wel: dit is dus een gemiddelde en geen maximumprijs per patiënt. In een eventueel tweede behandeljaar ligt dit gemiddelde aanzienlijk lager; hier heb ik geen cijfers van.

Indien u aanvullend verzekerd bent en uw verzekeraar vergoedt de consulten van een ‘gecertificeerd antroposofisch arts’ dan krijgt u deze kosten vergoed tot de hoogte die uw polis aangeeft.
Bent u werknemer dan kunt uw werkgever voorstellen de kosten geheel of gedeeltelijk te vergoeden. Aangezien deze voor de werkgever aftrekbaar zijn als arbeidskosten, kost het deze minder dan u.
Een doosje met 5 ampullen kost ± 55-60 €; dit bedrag wordt door de meeste verzekeraars niet vergoed.

Het boek: ‘Chronische vermoeidheid: wat heb ik toch?’

Verschillende ziektebeelden, zoals: long covid, een vitamine B12-tekort, een burn-out, overspannenheid, Myalgische Encephalomyelitis (ME), het chronische vermoeidheidssyndroom (CVS), fibromyalgie, wintermoeheid een trage schildklier en een slechte slaap kunnen de oorzaak van uw chronische vermoeidheid zijn. De praktijk wijst bovendien uit dat mensen die chronisch vermoeid zijn vaak verschillende vermoeidheidsaandoeningen tegelijkertijd hebben. In mijn boek, de vrucht van tientallen jaren huisartsenervaring op dit terrein, beschrijf ik het herstelplan in 5 stappen, voor het herstel van de eerder genoemde ziektebeelden.

Terug