Winterdepressie, wintermoeheid en winterklachten

Met wintermoeheid wordt een onverklaarde moeheid bedoeld, die meestal tussen medio oktober en februari ontstaat en tussen februari en april weer verdwijnt. De moeheid kan echter ook al begin september beginnen en medio juli nog steeds bestaan. Het gaat om een extreme vermoeibaarheid die in de loop van de dag optreedt. Soms al vanaf 12 uur, maar meestal vanaf 16 uur. Na het avondeten is de koek helemaal op en komen mensen die last hebben van de vermoeidheid nergens meer aan toe.

Naast de vermoeidheid, is er bij een deel van de mensen overdag sprake van minder zin om dingen aan te pakken, milde somberheid en concentratieproblemen. Soms wordt overmatige zoetbehoefte gemeld. De klachten kunnen jaarlijks terugkeren, maar dat hoeft niet. Ik schat dat dit slechts bij de helft van de mensen het geval is en eens is natuurlijk de eerste keer. De mensen bij wie de klachten wel jaarlijks terugkeren, zeggen dan bijvoorbeeld: ‘in de winter ben ik altijd een mol, dan zou ik het liefst een winterslaap doen’. Anderen spreken over een grauwe sluier die over hen heen hangt of hebben het gevoel dat er een soort mist in het hoofd zit. Er zijn echter ook mensen die uitsluitend moe zijn en geen enkele van deze mentale klachten, zoals concentratieproblemen en somberheid, hebben. Worden deze klachten genegeerd, dan kan een voorheen reeds licht overmatige werkdruk in deze omstandigheden leiden tot overspannenheid en de klachten nog eens verergeren.

De vermoeidheidsklachten gaan vaak samen met een overmatige slaapbehoefte, maar de slaap kan ook gestoord zijn. Hoewel de officiële benaming ‘winterdepressie’ luidt, spreek ik hierbij liever van wintermoeheid. De meeste mensen die wel mentale klachten hebben, voldoen namelijk niet aan de criteria voor een depressie. Dat de term winterdepressie toch in zwang is, komt waarschijnlijk doordat deze aandoening in 1984 voor het eerst door een psychiater werd beschreven en ook vrijwel uitsluitend door psychiaters wordt onderzocht. In Nederland met name door de afdeling Psychiatrie van de Rijksuniversiteit Groningen. Maar psychiaters worden alleen bezocht door mensen met winterklachten indien er ook sprake is van depressieve kenmerken en niet wanneer dezen alleen maar moe zijn.

SAD en Sub-SAD

In de wetenschappelijke literatuur worden deze beide begrippen ‘winterdepressie’ en ‘wintermoeheid’ wel onderscheiden, alleen heet het dan SAD (Seasonal Affective Disorder) en sub-SAD om aan te geven dat niet aan alle criteria voor SAD is voldaan. Eigenlijk zou sub-SAD volgens mij anders moeten heten, namelijk SFD (Seasonal Fatigue Disorder) omdat het accent anders ligt, maar de klachten niet minder zijn. De sub-SAD wordt in de volksmond ook wel eens ‘de winterblues’ genoemd. Ik vind deze term echter niet echt verhelderend, ja, er gaat naar mijn idee zelfs iets denigrerends vanuit en dat vind ik niet terecht gezien de forse klachten die mensen kunnen hebben.

Hoeveel mensen hebben last van winterdepressie en wintermoeheid?

De winterdepressie (SAD) komt in de winter in Nederland bij ongeveer 3% van de bevolking voor. De wintermoeheid (sub-SAD) bij ongeveer 8,5%. Samen dus 11,5 %, en dat komt neer op ongeveer 1,9 miljoen Nederlanders; dat is wel heel erg veel. Huisartsen kunnen dat goed merken: in de winter komen er veel meer mensen met de klacht ‘moeheid’, dan in de zomer. En komen mensen in de zomer, begin juni, met moeheidsklachten op het spreekuur dan blijkt een deel van deze klachten uiteindelijk toch in de winter begonnen te zijn. Vreemd?

Ik vraag mijzelf wel eens af of collega-huisartsen wel in de gaten hebben dat een deel van de vele vermoeide mensen op hun spreekuur in feite aan winterklachten leiden. Ik weet het niet, maar ik vrees van niet. Dat leid ik af aan het feit dat, wanneer er patiënten op mijn spreekuur komen die bij een andere huisarts ingeschreven staan, het regelmatig voorkomt dat er bij de gepresenteerde moeheidsklachten een onbehandelde wintercomponent zit.

Vergist u zich overigens niet: winterdepressie blijkt vanaf de 30ste graad noorderbreedte voor te komen d.w.z. tot in Zuid-Marokko. In Texas, dat op ongeveer dezelfde noorderbreedtegraad gesitueerd is, komt het zelfs bij 3,7% van de bevolking voor; meer dus dan in Nederland. Om bij medisch-wetenschappelijk onderzoek in aanmerking te komen voor de diagnose winterdepressie moet er sprake zijn van een echte depressie, die gedurende minstens twee winters opgetreden is. Als dat al vanaf de 30ste breedtegraad voorkomt, dan komt de wintermoeheid zeker vanaf deze streken voor. In deze streken heeft de zon echter ook in de winter nog aardig wat kracht.

Oorzaak van winterdepressie en wintermoeheid onbekend

Hoewel inmiddels duidelijk is dat een verminderde hoeveelheid daglicht gerelateerd is aan het optreden van de klachten, is er verder nog weinig duidelijk over de precieze oorzaken van deze ziekte. De ziekte heeft een tendens om met name in noordelijke landen meer voor te komen, maar kan, zoals reeds vermeld werd, tot in Zuid Marokko en Florida (1,4%) voorkomen.
Omgekeerd zijn er ook gebieden in Noord-Noorwegen waar de ziekte in het geheel niet voorkomt. Naast hoeveelheid daglicht, lijkt aanleg dus ook een belangrijke rol te spelen.

Er zijn bij SAD-patiënten veranderingen in de concentraties van bepaalde hormonen gevonden, zoals: melatonine, serotonine en schildklierhormoon, maar er is nooit bewezen dat deze veranderingen een oorzakelijke factor vormen. Verder is er bij SAD-patiënten zowel een verminderde, als een toegenomen gevoeligheid van het netvlies voor licht gevonden.

Symptomen winterdepressie en wintermoeheid

Vermoeidheid en slaperigheid:

  • (Extreme) vermoeidheid
  • Veel behoefte aan slaap, zelfs als je al meer dan normaal slaapt
  • Een verschuiving van het dag-nacht ritme, waarbij je jezelf steeds later op de dag ‘wakker’ voelt
  • Prikkelbaarheid
  • Slechtere concentratie

Neerslachtig en lusteloos:

  • Somberheid
  • Weinig tot niet meer kunnen genieten
  • Minder behoefte aan sociale contacten (soms zelfs afsluiting voor de buitenwereld)
  • Toename van je eetlust (koolhydraatrijk voedsel/snoep/alcohol)
  • Toename gewicht
  • Het gevoel hebben niet meer in balans te zijn

Overige winterklachten

De winterklachten hoeven zich overigens niet alleen maar als moeheid – al dan niet in combinatie met lusteloosheid, somberheid en concentratieproblemen – te presenteren. De klachten kunnen zich ook uiten als een neiging tot chronische luchtweginfecties, hoofdpijn of slapeloosheid. Indien zij zich zo presenteren, dan valt het voor een arts niet mee de relatie met de winter te leggen. In dat geval moet dit laatste uit de context van de klachten blijken. Bijvoorbeeld indien iemand altijd in de winter op het spreekuur komt, zij het met wisselende klachten. Of wanneer deze persoon het jaar ervoor rond dezelfde tijd wintermoe was en nu niet moe is, maar bijvoorbeeld hoofdpijn heeft. Ook kan het ontstaan van klachten op het moment van de overgang van wintertijd naar zomertijd een hint zijn.

De relatie met wintermoeheid en winterdepressie zal in deze gevallen door reguliere dokters niet snel gelegd worden. Dat komt omdat hier geen onderzoek naar gedaan is. Een onderzoek hiernaar zal echter ook niet gemakkelijk gedaan kunnen worden, omdat er voor een onderzoek een zekere uniformiteit in de klachten nodig is en het opvallende van de zojuist beschreven klachten is juist de heterogeniteit. Opvallend is dat wanneer dergelijke ongewone klachten met de winter te maken hebben, de op deze site beschreven magnesium injectietherapie zeer snel helpt. Drie injecties kunnen de diagnose bevestigen of uitsluiten en deze (wekelijkse) injectie werkt dan vaak binnen 1-2 dagen.

Winterklachten: therapie en behandeling

Hoewel de oorzaak van winterdepressie dus onbekend is, wordt doorgaans daglichttherapie aanbevolen als behandeling voor winterdepressie. Daglichttherapie wil zeggen dat een patiënt met winterdepressie of wintermoeheid een bepaalde tijd per dag blootgesteld wordt aan een intensief licht van zogenoemde daglichtlampen. Over het algemeen wordt tegenwoordig aangehouden dat dit 10.000 lux gedurende een ½ uur dient te zijn. Dit kan beschouwd worden als de standaardtherapie bij wintermoeheid en winterdepressie.

Het heeft lange tijd geduurd voordat onomstotelijk vaststond dat deze therapie werkelijk hielp, maar de werkzaamheid van de daglichttherapie wordt inmiddels algemeen aanvaard en de effectiviteit kan in klinische situaties (daglichttherapie in het ziekenhuis) tot 80% oplopen. Behalve bij winterdepressie, is daglichttherapie overigens ook met succes ingezet bij:

  • Slaapproblemen (met name bij jetlag en ploegendienst),
  • Vermoeidheid bij burned-out en kanker,
  • Premenstrueel syndroom,
  • Niet-seizoensgebonden depressies,
  • De ziekte van Alzheimer,
  • Parkinson,
  • Boulimie,
  • ADD en ADHD.

Een zeer breed toepassingsgebied dus. Bij het chronisch vermoeidheidssyndroom en bij fibromyalgie werd het tenminste tot (maart 2010) niet met succes toegepast.
Er zijn echter ook nadelen aan deze daglichttherapie, omdat niet iedereen het aangenaam vindt om achter de lamp te zitten en de therapie gepaard kan gaan met bepaalde bijwerkingen, zoals: geïrriteerde ogen, vermoeide ogen, hoofdpijn, duizeligheid en inslaapproblemen.
Het gebruik van daglicht als therapie klinkt heel natuurlijk en onschuldig, maar de hoeveelheid kunstlicht is helemaal niet natuurlijk.

Effectiviteit daglichtlamp

De effectiviteit bij thuisgebruik van de daglichtlampen is helaas niet onderzocht. Er is reden om te twijfelen of de effectiviteit in dat geval wel zo hoog (80%) is omdat veel mensen de discipline niet goed op kunnen brengen om 7-10 dagen lang overdag lang genoeg op de noodzakelijke korte afstand achter de lamp te gaan zitten. Daar kleven vaak zeer praktische bezwaren aan.

Daglichtlamp kopen of huren

Wilt u een daglichtlamp huren of kopen? Let u erop vooral op, op welke afstand de lamp tenminste gebruikt moet worden om 10.000 lux te bereiken. Bij sommige lampen is dat slechts 23 cm. Dat is onplezierig weinig en betekent dat je pal voor de lamp moet gaan zitten. Let u er ook op hoe lang u voor de lamp moet zitten; dit kan variëren van 15-120 minuten en is afhankelijk van de afstand tot de lamp; hoe verder weg hoe langer.

Een korte zoektocht via Google levert diverse verhuuradressen, ook vindt u op deze manier verkoopadressen. Doorgaans online met thuisbezorging, maar ook fysieke locaties met advies op maat.

Blauwlichtlamp

Blauwlichtlampen zijn gebouwd vanuit de veronderstelling dat er een heel bepaalde golflengte van het licht (459 nm) verantwoordelijk is voor het effect van de daglichtlamp en dat wanneer het licht van de lamp maar genoeg van deze golflengte bevat volstaan kan worden met geringere lichtsterktes of een geringere toedieningsduur. Deze golflengte van 459nm bevindt zich in het blauwe spectrum vandaar de naam ‘ blauwlichtlamp’.

Alternatieven voor daglichttherapie

Gezien de diverse bezwaren die er aan de daglichttherapie kleven, is het maar goed dat er ook alternatieven voor bestaan:

Antidepressiva

Antidepressiva blijken ook werkzaam te zijn tegen winterdepressie. Het duurt echter langer voordat de werking intreedt en er zijn meer bijwerkingen. Overigens betekent dit niet dat patiënten die deze middelen reeds gebruiken, geen winterdepressie of wintervermoeidheid kunnen krijgen; dat kan wel degelijk.  

St Janskruid

St Janskruid kan ook helpen bij winterklachten. Het valt bij dit middel niet aan te raden dit te combineren met daglichttherapie wegens de ‘fotosensibiliserende’ werking.

Wandelen

1 uur wandelen een uur na zonsopgang. In het artikel werd niet beschreven in welke maand en op welke breedtegraad dit van toepassing is. Dat zou nogal wat uit kunnen maken. Ook is deze maatregel vanuit praktisch oogpunt niet voor iedereen haalbaar. In januari betekent dit bijvoorbeeld dagelijks wandelen van 09.30-10.30 uur. Daar zal niet iedere werkgever blij mee zijn en bovendien werkt het niet bij bewolkt weer.

Antroposofische medicatie

Het meest effectief lijkt op dit moment de injectietherapie met Hepar-Magnesium D10 (HM10) te zijn. Dit middel heeft een veelzijdige toepassing en is een belangrijk onderdeel in diverse behandeltrajecten. Daarom heb ik hiervoor een aparte pagina opgezet. Meer weten over Hepar-Magnesium injectietherapie, klik dan hier.

Effectiviteit van Injectietherapie

Opgelet: de hierna genoemde werkingen zijn op ervaring en op een pilot gebaseerd, en zijn daarmee nog niet bewezen in regulier-medische zin. Als vuistregel hanteer ik de stelling dat de injectietherapie 100% effectief is na ten laatste 3 injecties. In de praktijk komt dat er ongeveer op neer dat dit bij 80% van de patiënten ook werkelijk zo is en bij 20% niet. Hoe kan dat? Dat komt omdat het in de praktijk vrij lastig is deze diagnose ‘wintermoeheid’ met 100% zekerheid te stellen.

Door er van uit te gaan dat de therapie toch bij 100% van de mensen met wintermoeheid na drie keer helpt volgt dat bij degenen bij wie dat niet het geval is er, achteraf gezien, dus geen sprake was van wintermoeheid. Dit blijkt een zeer vruchtbare redenering te zijn. Het betekent dat de mensen die na drie injecties nog restklachten hebben dus een andere aandoening (erbij) hebben en dat blijkt dan vaak overspannenheid dan wel chronische vermoeidheid te zijn. Sommige mensen zijn namelijk zo aan hun chronische moeheid gewend, dat zij dat zelf normaal zijn gaan vinden en zich pas tijdens de kuur realiseren dat het niet normaal was. Zij melden dan bij de presentatie van de klacht dat de moeheid pas in deze winter ontstond maar na afloop van de vijf injecties zeggen zij dat het eigenlijk toch al veel langer bestond. Zo ontstaat het verschil tussen 80% en 100% en dit is waarschijnlijk niet te vermijden.

Uit het gedane onderzoek komt als voorlopig resultaat naar voren dat de injectietherapie door 40% van de behandelde patiënten als krachtig werkzaam en door ± 40% als licht werkzaam werd ondervonden. Bij elkaar meer dan 80%. Aangezien de meeste patiënten door mij in het onderzoek werden ingevoerd weet ik dat ik zeer royaal was met de diagnose, al bij de minste verdenking op wintermoeheid mochten patiënten meedoen. Dat betekent dat wanneer de diagnose scherper wordt gesteld, verwacht mag worden dat de effectiviteit groter blijkt te zijn: namelijk bij 80% sterk werkzaam. Meer over de Hepar-Magnesium leest u hier.

Daglichttherapie en Hepar-Magnesiumtherapie: Overeenkomsten en verschillen

Het is de snelheid en effectiviteit van de HM10 bij wintermoeheid die de indruk wekt dat dit de hoofdindicatie is voor het middel; de ziekte waarvoor het middel maximaal werkzaam is. Dan is het tegelijk heel interessant dat hier een daglichtlamp ook werkzaam voor is, want dat betekent dat de HM10 eigenlijk daglichttherapie uit een naald is en dat de vloeistof eigenlijk als een doorlichte vloeistof op te vatten is.

Toen ik mij begin 2010 in de wetenschappelijke literatuur omtrent daglichttherapie verdiepte, was ik hogelijk verbaasd over de grote gelijkenissen qua indicaties en bijwerkingen. Ik vermeldde hierboven daglichttherapie een aantal aandoeningen waarvoor het, behalve voor winterdepressie, ook nog toegepast wordt. De meeste van deze aandoeningen behandel ik zelf ook met HM10 therapie. Bij de overige was ik tot die tijd nog niet op het idee gekomen dat te doen. Ik vermeld hierboven ook expliciet dat daglichttherapie niet blijkt te werken bij CVS/ME en fibromyalgie. Het kan echter heel goed zijn dat het alleen niet aangetoond werd, omdat het niet lang genoeg geprobeerd is. De behandelingsduur met HM10 bedraagt bij deze aandoeningen namelijk 10 weken i.p.v. 3 weken. Hier kom je wel aan een grens van de mogelijkheden van daglichttherapie. Een tijd lang werd er voor oogproblemen gewaarschuwd wordt bij een therapieduur van 10 dagen. Tegenwoordig is dat niet meer zo maar het is de vraag of de onschadelijkheid voor de ogen ook geldt voor een kuur van 10 weken.  
 Ik ga er gezien de grote gelijkenissen en afgezien van de bovenstaande mitsen en maren voorlopig van uit dat het in feite om dezelfde therapeutische werking gaat die alleen op totaal verschillende wijze tot stand gebracht wordt. Ik beschouw de therapieën voorlopig als onderling equivalent en wijt de voorkeur van mijn patiënten voor de injectiekuur met name aan gebruiksgemak (zie bij ervaringen patiënt C). Ik weet echter wel dat het niet helemaal klopt wat ik denk: zie bij ‘ervaringen’ : patiënt I; was het te verwachten geweest dat een daglichtlamp hier had geholpen?

Hoe kan het dat zulke verschillende therapieën zo sterk op elkaar lijken? Leest u voor deze vragen verder bij het hoofdstuk ‘inzichten’. Meer over het wetenschappelijk onderzoek vindt u bij het hoofdstuk ‘onderzoek’. Maar leest u vooral eerst de ervaringen van de patiënten met wintermoeheid onderaan deze pagina.

Belangrijke verschillen tussen de twee therapieën:

  • Voor het injecteren moet u naar de dokter en dat is een tijdsinvestering die o.a. afhankelijk is van de afstand tot aan de injecterende dokter.
  • Je bent wegens de prikken minder onafhankelijk en heb je prikangst dan houdt het al snel op.
  • Een daglichtlamp kan natuurlijker aanvoelen.
    Ik schrijf echter met opzet ‘kan natuurlijker aanvoelen‘ want is het wel zo ‘natuurlijk’: zoveel kunstlicht in z’n korte tijd op zo’n korte afstand. Ik denk toch van niet.
  • Je weet bij een daglichtlamp beter wat er gebeurt dan wanneer je een medicament krijgt toegediend.

Daarentegen zijn er ook nogal wat voordelen van de injecties boven de daglichttherapie:

  • Een kuur is beduidend goedkoper dan een lamp. Anderzijds kan een lamp meerdere jaren door meerdere personen gebruikt worden en is daarmee op den duur goedkoper.
  • Het reizen naar de dokter voor een prik met het eventuele wachten in de wachtkamer doet zich slechts 3x voor terwijl het zitten voor een lamp dagelijks dient te gebeuren gedurende 7-10 dagen. 

Met name dit laatste punt – het ervaren gebruiksgemak – in combinatie met de hoge effectiviteit lijkt voor patiënten in mijn praktijk, die nota bene vaak al jaren een daglichtlamp in huis hebben, toch een reden te zijn om alsnog om een injectiekuur te verzoeken.

Patiëntervaringen met behandeling wintermoeheid en winterdepressie

In 2007 werden er ongeveer 75 patiënten met winter-gerelateerde klachten door mij behandeld. Dit waren deels vermoeide patiënten en deels patiënten met bijvoorbeeld aanhoudende luchtweginfecties of andere klachten die in de winter duidelijk toenamen. Van deze 75 patiënten hadden ongeveer 60 patiënten vermoeidheid als hoofdklacht. Inmiddels, in 2024 aangekomen, is de ervaring aanzienlijk toegenomen. Het moge duidelijk zijn dat de hierna gepresenteerde ervaringen slechts een voorbeeldkarakter hebben en dat er met name gepoogd is om een zo groot mogelijke diversiteit in de presentatie en in het beloop te tonen.
Het betreft steeds ervaringen met uitsluitend HM10. Het herstelplan dat ik elders op deze site bespreek bestond toen nog niet.

Het herstelplan bestaat uit verschillende therapeutische stappen en een patiëntervaring van het volledige behandelplan zou erg uitgebreid worden. Om die reden vindt u patiëntervaringen bij de diverse ziektebeelden en stappen, specifiek voor dat onderwerp. In mijn boek ‘Chronische vermoeidheid: wat heb ik toch?’ staan vele ziektegeschiedenissen en patiëntervaringen (meer dan op de website). 

Om de authenticiteit van de ervaringen te bewaren is niets aan de ingezonden tekst gewijzigd of aangepast, daardoor kunt u steeds een andere schrijfwijze en opbouw van het verhaal tegenkomen. Alleen het lettertype werd aangepast.

Index
Patiënte A: Een Engelse patiënte met typische klachten incl. mentale klachten.
Patiënt B: Een praktijkassistente met typische en atypische klachten.
Patiënt C: Overspannen in de winter?
Patiënt D: Typische winterdepressie; daglichtlamp omslachtig en minder effectief.
Patiënt E: Vroege wintermoeheid; vertraagd herstel.
Patiënt F: Minder succesvol kan ook; bijwerking: hoofdpijn.
Patiënte G: Een patiënte met een vaginale schimmel die niet over wilde gaan.
Patiënt H: Een antidepressivum (Efexor) hielp niet voor de winterblues
Patiënt I: Wintermoe tot voorbij midden Juli

Patiënte A: Een Engelse patiënte met typische klachten incl. mentale klachten

Ik ben 43 en ik werk 3 dagen in het week als journalist/ redacteur en af en toe moet ik op pad. Ik heb twee jongens van leeftijd 7 en 5 en mijn man heeft zijn eigen zaak en hij moet regelmatig naar buitenland toe. Dus wij zijn redelijk druk ˆ zeker ik als taxichauffeur voor de jongens maar normaal is het leuk druk en onder controle.
Maar elk jaar rond oktober heb ik het gevoel dat ik moet meedoen met de winterslaap. Afgelopen herfst was ik ‘s avonds echt moe ˆ echt op – en heb weinig zin in dingen te doen/regelen. Mijn geduld werd ook minder. Afgelopen november was ik zo moe, ik dacht dat er misschien iets anders in de hand was (mijn vader heeft een soort leukemie). Ik ben naar de dokter geweest en heb ik een bloedonderzoek gehad. Gelukkig was er niks bijzonders en dus het lijkt dat ik gewoon winterklachten had. Dokter Ellis heeft mij geïnformeerd over de Hepar magnesium spuit en ik heb besloten mee te doen. Ik moet eerlijk zegen dat op dat moment ik niet wist dat ik moest vijf prikken in mijn aderen hebben, ik dacht alleen éen spuit in het bovenarm of been. Maar toch! Gelukkig heb ik makkelijke/dikke aderen dus het viel wel mee en het was de moeite waard.

Ik was al minder moe maar ongeveer twee dagen naar de tweede spuit voelde ik mij weer helder in mijn hoofd. (De wolken werden minder!) Deze opklaring duurt misschien twee dagen. Na de derde prik duurt het effect langer, eigenlijk tot de volgende prik, maar soms had ik een kleine dip (echt moe) op de dag van de spuit ˆ zeker ‚s avonds. Het was opmerkelijk over deze periode dat mijn kortetermijngeheugen ontzettend is verbeterd ˆ ik dacht dat het was in verband met leeftijd dat ik zo snel dingen vergat – maar ik voel me zeker dat de Hepar magnesium heeft geholpen. Ook had ik (en nog, na twee weken naar het laatste prik) meer energie en zin in wat dingen te doen.

Commentaar voor artsen:
Deze effectcurve noem ik ‘de verlengende zaagtandcurve’; het energieniveau gaat op en neer; na de spuit snel omhoog en enkele dagen na de injectie langzaam omlaag. Dit is de zaagtand. De plateaufase van maximale energie verlengt zich en duurt steeds langer. Daarom: verlengende zaagtand. Het is deze curve die bij de patiënten tot het zekere gevoel leidt dat de injecties de oorzaak zijn van het herstel.

Patiënte B: een praktijkassistente met typische en atypische klachten

Ik ben een 28-jarige vrouw, praktijkassistente in een huisartsenpraktijk en daarnaast heb ik mijn handen vol aan mijn gezin en huishouden. Mijn “winterklachten” die in januari, februari of maart opspelen, wisselen per jaar.
In 2005 werd ik in februari overvallen door een wekenlange vermoeidheid waardoor ik ’s avonds, na een voor mij normale dag, om 19:00 uur letterlijk omviel van de slaap. Vervolgens sliep ik dan de klok rond om de volgende dag niet uitgerust op te staan, en me door weer zo’n vermoeiende dag te slepen. Op aanraden van dr. Ellis kreeg ik toen Hepar-magnesium injecties toegediend. Ik was een beetje sceptisch over de werking ervan, “eerst zien, dan geloven”, dacht ik toen. Diezelfde avond nog geloofde ik mezelf niet toen ik zonder problemen tot 22.30 uur wakker kon blijven, en weer wat energie kreeg. Die nacht sliep ik anders, vaster en ik stond de ochtend erna uitgeruster op. In de week die volgde kreeg ik steeds meer energie, en na nog 1 injectie had ik het gevoel: “ik ben er weer!”.

In 2006 bleef een verkoudheid mij in februari-maart parten spelen, ik kwam er maar niet van af wat ik ook probeerde. Wederom begon ik aan de “Hepar”, ik vroeg me wel af of dat ook hiervoor kon worden gebruikt, en dat bleek: na de 1e ampul trok de mist in mijn hoofd open kwam alles los. Na drie ampullen was ik van de vervelende klachten af!

Mijn laatste ervaring in 2007 met “Hepar” slaat echt alles, midden Januari deed een acute spierverkramping in mijn nek me bij de fysiotherapeut belanden, die me vervolgens in behandeling nam en de verkramping wegmasseerde. Dat ging drie dagen goed tot ik weer even acuut dezelfde verkramping kreeg…. Dr. Ellis raadde me opnieuw aan Hepar te gebruiken, en zo geschiedde… Drie uur(!) later draaide ik mijn hoofd weer soepel over mijn schouders… zonder pijn! De pijn was tot dan toe alleen maar toegenomen, en na 1 ampulletje…pijnvrij! Geweldig.

Commentaar voor artsen:
Bij deze patiënte geen spoor van mentale klachten; uitsluitend moeheid en zeker niet depressief. Vervolgens een ultrasnelle reactie op het middel. Met name de laatst beschreven reactie was wel zeer snel…na 3 uur. Het ging om klachten die in een atypisch beloop recidiveerden en wel na 55 weken. Opmerkelijk was dat mw. 55 weken voor de eerste episode een acute appendicitis aanval had doorgemaakt die verder regulier met een appendectomie was verholpen. In totaal dus 4 ziekte episodes met 3x een interval van 55 weken. Het behandelen van hoofdpijnklachten met HM10 is geen courante therapie bij mij. Het was de typische voorgeschiedenis van voorspelbaar recidiverende winterklachten i.c.m. een eerdere soortgelijke ervaring bij een andere patiënt die het idee opleverden dat dit ook bij deze patiënte wel eens werkzaam zou kunnen zijn. Ik verwacht niet dat het in andere situaties bij hoofdpijn werkzaam zal zijn maar heb dit anderzijds ook nog niet systematisch geprobeerd.
Het behandelen van persisterende luchtweginfecties met HM10 zou voor een grotere maar selecte groep patiënten interessant kunnen zijn. De intraveneuze toedieningsweg is hier echter een serieus obstakel temeer omdat de meeste luchtweginfecties uiteindelijk spontaan genezen. Bij patiënten bij wie dat in het voorjaar niet gebeurt valt dit middel echter zeker te overwegen.

Patiënt C: overspannen in de winter?

1) Ik ben 42 jaar, vader van 2 studerende kinderen. Als kredietbewaker heb ik een grote financieel verantwoordelijkheid met een hoge werkdruk. Ik heb echter ook prikkels nodig om te presteren maar moet tot zelfbescherming daarin altijd de juiste balans vinden tussen spanning zoeken en rust vinden. Al enkele jaren zie ik op tegen de winterperiode. In het bijzonder het tijdstip dat de wintertijd ingaat bespeur ik bij mezelf een omslagpunt. Er breekt dan een periode aan die ik wil omschrijven als lusteloos en inspiratieloos. In de donkere en sombere dagen die volgen mis ik de intensiteit van de zonnestralen. Pas aan het eind van de winter neem ik met veel genoegen alle kracht op die de steeds sterker wordende zon ons schenkt.
2) De negatieve spanningen uit mijn beroep wekte irritatie op. Daarnaast kon ik de laatste maanden geen rust vinden en was moe, heel veel moe. Juist bij het opstaan ’s morgens had ik het gevoel totaal niet uitgerust te zijn. ’s Avonds na het werk ging ik dan ook direct weer plat. Voor mij was dit het alarmsignaal. Als ik sport ben ik juist voldaan moe. Zeker als je wat gedronken en gegeten hebt herstelt je lichaam heel snel en krijg je een voldaan gevoel. De moeheid die ik echter nu onderging is juist negatief. Alle lust om in beweging te komen laat staan sporten was me ontnomen Op het moment dat ik me ziek melde vanwege wintermoeheid voelde ik me uitgeput. Ik moest uit deze negatieve spiraal!
3) Ik schrok van mijn geringe concentratie om simpele handelingen uit te voeren zoals b.v. koken. Ik kon de opeenvolgende logica met moeite uitvoeren. Ook het opkomen van woorden of benoemen van begrippen was soms een witte vlek in mijn geheugen.
4) Slapen kon ik altijd goed maar nu ook overdag als ik thuiskwam. Echt uitgerust raakte ik daar niet van.
5) Ik heb alle begrip gekregen van mijn omgeving zowel op het werk als privé. Zij zagen dus dat het niet goed met me ging. Van mijn werkgever en collega’s kreeg ik alle tijd en ruimte om te re-integreren in samenspel met de Arbodienst, ArboNed in Arnhem. Ik ben hen allen hier zeer dankbaar voor anders had het ziekteproces veel langer geduurd.
6) Op dit moment ben ik onder behandeling bij een haptonoom die vooral rust in mijn hoofd brengt en ontspanning biedt.
7) Aangezien ik bloeddonor ben zijn injecties mij niet vreemd, ik ben door de assistentes keurig en zonder problemen gespoten.
8) Al direct na een tweetal uren merkte ik de werking van de 1e injectie. Ik kreeg een energie golf binnen die voornamelijk fysiek op me inwerkte. Ik kreeg weer energie en de moeheid die als een matte deken om heen hing verdween daarmee. Helaas was het effect van de eerste injectie na 3 dagen weg, de opvolgende 4 injecties leverde steeds meer resultaat op en bleef ook steeds effectiever langer door werken. De injecties gaven mij allereerst meer fysieke energie en rust waardoor ik er later mentaal weer sterker van werd. Ik heb geen (winter)depressie maar ben wel gevoelig voor de seizoensinvloeden. Ik ben geen zonaanbieder maar enkele dagen geen zon gezien te hebben stemmen mij niet vrolijk. Enkele jaren geleden heb ik hiervoor al succesvol eens een Bright Lamp gebruikt maar vond dat te veel gedoe en niet praktisch. D.m.v. deze injecties heb ik een hulpmiddel gekregen om op een praktische wijze over de wintermoeheid heen te komen en wil dit zeker volgend najaar seizoen weer mee starten.
9) Totaal heb ik 4 injecties gekregen met als eindresultaat dat de slaapbehoefte normaliseerde tot de gebruikelijke 8 uur per dag. ’s Morgens sta ik weer fit op en kan overdag mijn energie op een gezonde manier weer kwijt zonder het gevoel te hebben oververmoeid laat staan uitgeput te geraken. Door De Hepar/magnesium injecties kan ik weer zeggen; ik ben weer (gezond) moe maar voldaan.

Commentaar voor artsen:
Aanvankelijk was bij deze patiënt vanwege de kennelijke overprikkeldheid en irritatie de diagnose ‘surmenage’ gesteld. Toen er na 2 weken rust geen herstel optrad werd nog eens doorgevraagd en viel de overmatige slaapbehoefte op i.c.m. met de recidiverende winterproblemen. De ultrasnelle reactie – reeds na 2 uren… destijds een record maar nu niet meer – alsmede de gerapporteerde verlengende zaagtandcurve (zie commentaar patiënt A) maken duidelijk dat het hier achteraf gezien inderdaad om een surmenage-achtige presentatie van wintermoeheid ging. Dit beloop is dus niet exemplarisch voor de behandeling van surmenage maar exemplarisch voor de behandeling van wintermoeheid/winterblues. Interessant is ook de reeds bestaande ervaring met een daglichtlamp die vergeleken met de HM10 therapie bij deze patiënt inferieur blijkt te zijn.

Vervolg patiënt C
Beste Dokter Ellis,
Verlaat maar toch gekomen; Hierbij zoals afgesproken mijn verslag m.b.t het 2e jaar Hepar Magnesium d10 gebruik; Was er dit jaar sneller bij ( na 2 weken weer dat onbestemde gevoel te hebben) Al heel snel ( binnen enkele uren na de 1e injectie) merkte ik het verschil en kreeg weer energie, levensvreugde. Door de kerstperiode was er tussen de 4e en 5e prik verschil in dagen. Dit merkte ik; eerst door een “teveel” aan energie en door de langere termijn daarna een mindere werking van de injectie. Na 5 behandelingen had ik toch nog behoefte aan verder behandeling. In overleg met de dokter hebben we een rustperiode ingelast, het kon ook te maken hebben met de werkdruk die ik wel beter dan vorige jaar onder controle had doordat ik de signalen beter herkende. Uit ervaring merk ik namelijk dat ik prikkels nodig heb om te presteren maar moet op tijd rustperiodes inlassen om niet door te slaan. Het is elke keer de juiste balans zoeken.
Na 2 weken merkte ik dat ik er weer bovenop was Een 2e behandelingen was dus niet nodig. Vervelend zijn andermaal de neusbloedingen die ik na de injecties opliep en wekenlang doorgaan. Op de een of ander manier voelt het toch dat mijn bloed anders is. Ditmaal ook een hardnekkig griepvirus gehad waar ik moeilijk van af kwam.
Tot slot
Op de website staat dat reguliere artsen moeite hebben met de verdunde werking van Hepar D10 injecties, Men stelt dat het te gering zijn om te kunnen werken. Echter ….als de reguliere wetenschap de werking van een placebo middel en het nocebo-effect erkend kan men m.b.t. Hepar toch niet tegen deze middelen zijn!

Commentaar arts:
Patiënten die eenmaal de werking hebben bespeurd komen het volgende jaar graag terug zoals ook deze patiënt bewijst.
De twee prikken in 1 week voelen soms als een teveel aan energie. Ik doe dat wel eens zo om de vakantietijd beter te kunnen overbruggen maar dit is geen onverdeeld succes. Het is kiezen tussen twee kwaden : een overdosis en een onder-dosis aan energie.
Vorig jaar leken de bloedneuzen nog toevallig samen te vallen met de injecties ; nu viel het toch wel op dat dit alweer het geval was en is dit inmiddels als zeldzame bijwerking opgenomen in de productinformatie van HM10.
Het feit dat de klachten niet over zijn na 3 prikken wijst in de richting van een bijkomend probleem en dat is bij deze patiënt ook het geval : de forse belasting , de stress vermindert de werkzaamheid van het middel.

Beste Dr. Ellis,
Dit jaar -2008/2009-heb ik geen gebruik gemaakt van uw Hepar injecties, Ondanks een grote werkdruk en werkstress heb ik geleerd meer los te laten waardoor spanningen weer uitdagingen werden i.p.v. blokkades. Anderzijds kon de wintermoeheid minder vat op mij krijgen, Ik heb geleerd mijn energieniveau beter te verdelen en op de juiste manier te gebruiken. Meditatie heeft hier zeker ook een positief invloed op. Alleen de neusbloedingen kwamen wel weer terug, wellicht heeft dit toch met de winterkou te maken.
Ik kijk de komende herfstperiode aan of dat onbestemde neerslachtige gevoel toch weer terug komt, indien dit toch gebeurt meld ik mee weer
Groeten van een tevreden patiënt, J.D.

Commentaar arts:
De klachten kunnen per winter fluctueren. Bij patiënte B was de presentatie sterk wisselend; bij deze patiënt blijkt dat de klachten niet obligaat zijn. De afgelopen winter kende wat meer ijs en sneeuwdagen dan de vorige winter met relatief meer blauwe luchten met zon. Het was niet voor iedereen voldoende maar het leek erop dat er inderdaad wat minder wintervermoeide patiënten waren dan vorige jaren.

Patiënt D: Typische winterdepressie; daglichtlamp omslachtig en minder effectief

Ik ben een student van 20 en heb sinds mijn 11e ‘winterdepressie’ klachten die beginnen zodra de bladeren vallen. Mijn klachten verergeren bij ‘somber’ weer of als het ’s morgens donker is als ik wakker word. Deze klachten zorgen voor een hoge weerstand om ’s morgens aan het werk (naar school) te gaan. Een aantal jaar geleden is mij een daglichtlamp aangeraden, deze kon ik dan een aantal weken van het ziekenhuis lenen en moest er iedere dag ongeveer 20 minuten voor zitten. Het effect was zeer beperkt. Ondanks de beperkte resultaten heb ik toch besloten zelf een daglichtlamp te kopen en heb ik ook het tijdstip dat ervoor ging zitten verlegd naar direct na het opstaan. Het effect van de daglichtlamp verbeterde omdat ik er nu iedere dag gebruik van kon maken en waarschijnlijk ook door het tijdstip van gebruik. Het is echter zeer omslachtig om een aantal maanden per jaar iedere dag te beginnen met 20 minuten voor een lamp te zitten. Zeker omdat het resultaat niet overweldigend was en niet aanwezig was als ik een dag oversloeg.

De injecties zijn niet alleen veel minder omslachtig dan een daglichtlamp, maar voor mij ook veel effectiever omdat het ook op andere dagen werkte. Ook heb ik me sinds het begin van de kuur niet meer somber gevoeld, in ieder geval niet in de mate waarin zich dat in voorgaande jaren voordeed.

Commentaar voor artsen:
Opmerkelijk is de jonge leeftijd waarop de klachten begonnen. Hoewel er tot dusver systematisch vergelijkend onderzoek tussen daglichtlamp en injecties ontbreekt, staat dit verhaal niet op zich. De meeste patiënten halen liever 1x/week een injectie dan dat zij zich aan het dagelijkse ritueel met de daglichtlamp onderwerpen.

Patiënt E: Vroege wintermoeheid; vertraagd herstel

Doetinchem 14 december 2007
Hieronder volgen mijn bevindingen omtrent het middel Hepar/magnesium. Eerst voorstellen en geschiedenis;
Mijn naam is K.B., ik ben 44 jaar en werk voor Weleda Nederland in de functie van demonstratrice. Dit is een oproepbaan, circa 16 dagen per jaar. Dit doe ik nu vier jaar. Daarnaast werk ik als vrijwilligster op school van mijn dochter elke maandagmiddag. Op vrijdagmorgen ga ik hardlopen voor mensen met depressieve klachten. (Via GG Net) al vijf jaar. Ook volg ik een studie Bach bloesem remedies. Mijn klachten begonnen na het stoppen van de borstvoeding (nov ’93) twee jaar postnatale depressie. In de jaren die volgden had ik regelmatig depressieve periodes en periodes van intense vermoeidheid, dat soms resulteerde in; niet kunnen lopen, niet kunnen praten, nauwelijks eetlust.
De periodes wisselen af met tijden waarin ik me goed voel. Voor mij blijft het steeds een raadsel, waarom dit gebeurt. Wel leer ik nu veel beter naar de signalen van mijn lijf te luisteren én te respecteren!
Of de winter invloed heeft op mijn gemoed kan ik niet echt zeggen, de laatste twee jaren geen specifieke klachten gehad door de winter (ik heb er wel een hekel aan, geef mij maar de zomer!). Door mijn vermoeidheidsklachten/ depressieve klachten kan ik niet ‘normaal’ werken en mijn leven bestaat uit de zorg voor huis en kind en mezelf. Ook doe in nog ander vrijwilligerswerk. Maar steeds voelen of ik iets kan waarmaken. Slapen is heilig voor mij, in vakanties merk ik dat elf uur slaap veel voorkomt.

In het dagelijks leven red ik het met negen uur. Mijn partner heeft veel begrip voor mij en mijn gezondheidsproblemen. De psychiater van GG-Net geloofde aanvankelijk in manisch depressiviteit en de psycholoog liet me een boek kopen en lezen over borderline. Na intensief onderzoek kwamen deze beide ziektes niet expliciet uit de verf, maar ik herken er zelf veel symptomen in. In het slotrapport stond; ‘kwetsbaar’.

Ik heb nooit medicijnen gebruikt voor mijn klachten, omdat ik er bang voor ben. Wel tijden met sint-Janskruid, mijn stille vriend op de achtergrond. Ik ben erg geïnteresseerd in de oer-geneeskunst. Het leven ervaar ik dikwijls als moeizaam.
Nu begonnen opnieuw klachten van intense vermoeidheid eind september 2007. Om 11.30 uur moest ik gewoon slapen en om 1900 uur weer. Na vier weken ben ik naar de dokter gegaan, er volgde een bloedonderzoek, daar kwam niets verontrustends uit. Ikzelf heb aan kanker gedacht, zo moe was ik. De dokter raadt mij injecties aan met Hepar/magnesium.

Ik ben altijd bang geweest voor injecties, maar Weleda vind ik prachtig en ik heb heel veel vertrouwen in mijn arts. Aldus geschiedde. Ik kreeg 5 weken lang 1 injectie, startdatum 6 november 2007. Evaluatie op 11 december jl. en hier mijn relaas; Van de eerste en tweede injectie merkte ik niet echt veel, maar na de derde ontdekte ik dat mijn energie weer op peil was; heerlijk, Maar het meest opvallende van dit hele avontuur is wel de blijmoedigheid. Een innerlijke rust en een geloof dat alles goed is, goed komt. Hier heb ik echt om gebeden!
Op 11 oktober ben ik begonnen met kunstzinnige therapie bij Bea Stronks. Ik wilde graag kleien, omdat mijn leven een vormeloos geheel leek. Dit moet ik ook toevoegen aan het verhaal, omdat ik merk dat dit mij steunt en inspireert.
Al met al ben ik heel blij dat dit middel bestaat, het resultaat is prachtig en voor mij een heel geruststellende gedachte dat ik – mocht het nodig zijn – hier altijd op terug mag vallen. Hierbij wil ik alle artsen, patiënten en sponsors die dit artikel lezen oproepen zich meer in dit medicijn te verdiepen, teneinde meer mensen te kunnen helpen! Een hartegroet van mij,

K. B.

Commentaar voor artsen:
Een mooi verhaal dat fraai de blijdschap om de verbetering illustreert. Bijzonder is de intensieve vermoeidheid die resulteert in bedrust om 11:30. Ook is de vroege start van de wintermoeheid bijzonder: reeds eind september. Daarin was mw. In 2007 overigens niet de enige. Het begin wisselt van jaar tot jaar. Ook is bijzonder dat er de eerste 2 injecties niets gebeurt en dan plots rond de derde toch een volledig herstel optreedt. Aan mij meldde zij dat er na no. 4 en 5 niets meer gebeurde. Met 3 injecties klaar zijn is typisch voor wintermoeheid.

Patiënt F: minder succesvol kan ook; bijwerking: hoofdpijn

Ik ben een man van 50 jaar en mijn klachten zijn in oktober 2007 begonnen met pijn in de onderrug. Volgens de fysiotherapeut een onstabiel tussenwervelschijf.
Na verloop van ongeveer een drie tot vier weken kreeg ik ter hoogte van de plaats waar mijn rugpijn zat ook pijn in mijn buik. Mijn algemene gezondheidstoestand was op dat moment niet in balans. Naast buikpijn en toch nog last van mijn rug voelde ik mij niet fit, was kort aangebonden en sliep niet zo goed.
Toen de buikpijn begon maakte ik mij daar natuurlijk zorgen over en maakte dus een afspraak bij dr. Ellis. Hij constateerde dat er in mijn buik twee verschillende toonsoorten werden aangeslagen als hij mij op de buik klopte. Dr. Ellis hield het op een verstopping.
Ik kreeg van dr. Ellis een aantal laxerende middeltjes die het wel wat makkelijker maakten om mijn ontlasting kwijt te raken maar het gevoel bleef. Mijn klachten werden maar niet beter en dr. Ellis schreef mij een kuur Hepar voor omdat hij verwachtte dat ik de veel voorkomende wintermoeheid zou kunnen hebben. In mijn gezin is de ervaring met antroposofische geneesmiddelen heel positief Wij staan open voor de behandelmethode

Na de eerste injectie heb ik de gehele week hoofdpijn gehad vanaf ongeveer een uurtje na de injectie. Er trad ook geen verbetering op. Na de tweede injectie die een week later werd ingespoten voelde ik mij vanaf de eerste dag een stukje beter. Je kunt heel moeilijk zeggen hoeveel de verbetering eigenlijk is maar ik denk dat ik voor de tweede injectie ongeveer 80% van mij energie had verloren en na de tweede was dat ongeveer 20 tot 25% beter geworden.
Al met al hebben de injecties die daar op volgden voor mij geen verbetering gehad. Ik voel mij nog steeds niet goed en zéér binnenkort zal ik een onderzoek aan mijn dikke darm moeten ondergaan om te kijken wat de oorzaak is van mijn gevoelige buik. Ik heb een druk bestaan met erg veel reistijd per dag (ca. 4 uur om te mogen werken) Werk 4 dagen per week en heb daarnaast samen met mijn vrouw een eigen bedrijf. Ik maak mij waarschijnlijk toch onbewust zorgen over een aantal dingen en dat zal de oorzaak zijn dat de injecties voor mij niet het juiste effect hebben gehad. Met dr. Ellis afgesproken dat als het achter de rug is en we een oorzaak hebben en ik herstel daarna niet snel genoeg gaan we weer een kuurtje doen.

Commentaar voor artsen:
De eerste rapportage van hoofdpijn als bijwerking. Meestal gaat hoofdpijn juist weg op deze kuur. Het resultaat van de kuur viel tegen. 20-25% verbetering, gezien de andere verhalen waar de 100% gehaald wordt, niet veel. Voor patiënten is dit echter een belangrijke verbetering. Deze patiënt had naar eigen gevoel voor de kuur nog maar 20% energie over en na de kuur was dat 40-45%. Dat is een verdubbeling. De volgende schijf van 25% is geen verdubbeling meer. De eerste procenten zijn de belangrijksten.
Het resultaat kwam van 1 injectie nl. de tweede. Ook dit komt geregeld voor. Het feit dat het resultaat tenminste in de eerste 3 prikken behaald wordt pleit voor een wintermoeheidcomponent. Het feit dat Deze patiënt niet volledig hersteld is toont dat er meer aan de hand is. Het kan zijn dat Dhr. werkelijk een aandoening heeft die de klachten veroorzaakt. Ook is denkbaar dat de zorgen om de gezondheid verdere verbetering blokkeren. De werking van het middel wordt door stress vertraagd en geremd.

Patiënte G: Een vaginale schimmel die niet over wilde gaan

Patiënte G: Een vaginale schimmel die niet over wilde gaan
Graag schrijf ik een stukje over mijn bevindingen rondom “de magnesium-shot”!
Ik ben een jonge vrouw van 34 jaar. Al 12 jaar geef ik les op een basisschool, maar dit heb ik alleen gedurende mijn eerste jaren fulltime gedaan. Omdat ik veel tijd voor mezelf nodig had ben ik al snel 4 dagen en later zelfs 3 dagen gaan werken. Ik weet dit aan een moeilijke periode waarin ik ook nogal depressief was. De psycholoog heb ik dan ook jaren van werk voorzien.
Klachten die op mij van toepassing zijn/waren: allergisch voor bijna alles (vroeger astma), snel een benauwd gevoel, gevoelig voor stress, bloedarmoede, gardnerella, vastzittende spieren in middenrif en PMS.
Toen ik een paar maanden geleden een schimmelinfectie had die steeds terug kwam vroeg mijn huisarts of ik ook moe was. Jawel… maar niet bijzonder dacht ik. Mijn middagslaap op de bank (anderhalf uur, na het eten, voor het sporten) was voor mij immers normaal, anders ben ik gewoon niet te genieten en dat wil ik mijn omgeving niet aan doen, ook al woon ik alleen.
We besloten aan de magnesium-injecties te beginnen om mijn weerstand te verhogen dus ik stopte met mijn vitaminepillen en Floradix die ik veel gebruikte.
Na de eerste spuit merkte ik dat ik niet kon slapen na het eten! De dag erna had ik echter een heel warm hoofd en erge hoofpijn met wegtrekkers (alsof mijn suikerspiegel daalde, maar eten hielp niet echt). Ik was vreselijk moe, maar ook helemaal uit balans omdat ik ’s middags niet kon slapen! Maar ’s nachts ging het prima en ik werd wel uitgerust wakker. Het resultaat na de tweede spuit was dat mijn chagrijnige bui meteen verdween, maar de wegtrekkers en hoofdpijn (1 dag) bleven. Gek genoeg merkte ik ook dat mijn schimmelinfectie verdween! Deze kwam echter wel terug en nu na 5 spuiten kan ik zeggen dat het weg is en nu pas merk ik ook hoe moe ik WAS en hoe anders het kan! Ik merk hoe vrolijk, positief en energiek ik eigenlijk ben en ALS ik moe ben is het een voldaan gevoel i.p.v. een chagrijnige moeheid, heerlijk!
Wat een verschil te merken dat ik nu iets ontspannend kan gaan doen in de tijd dat ik normaal sliep! Dit ken ik niet en zeker niet in de winter!
Mijn laatste “shotje” is nu 3 weken geleden. Mochten mijn klachten terug komen dan ga ik er zeker nog een kuur bij doen. In elk geval wil ik nooit meer van mezelf denken dat ik een onstabiel watje ben!

Commentaar arts:
Bij deze vrouw was de vaginale schimmel, die met een standaard kuur hiervoor weliswaar overging maar ten tijde van de menstruatie meteen terugkeerde de aanleiding voor mij om eens te informeren naar moeheid. Recidiverende infecties kunnen een uiting van moeheid zijn. Dit was medio januari 2008.
Deze mevrouw beaamde dit en gaf te kennen dat dit zo was sinds november 2007. Bovendien had zij iedere winter last van moeheid. Het leek vooreerst een klassiek beeld van wintermoeheid. Toen na 3 injecties bleek dat de klachten niet geheel over waren en er bovendien nare bijwerkingen waren was dit een reden eens door te vragen en toen bleek dat zij in feite chronisch vermoeid was. Voor een chronische vermoeidheid heeft zij echter snel gereageerd en is het op dit moment nog even afwachten of 1 kuur van 5 injecties wel voldoende is. Het kan dan net wat krap zijn.
Het snelle herstel wekt de indruk van een ‘shot’ drugs. Het is een indrukwekkende ervaring en menigeen begrijpt na een dergelijke kuur waar drugsverslaafden naar op zoek zijn… naar een dergelijke shot. Gelukkig is deze kuur echter niet verslavend.
Het opmerkelijke aan dit verhaal is het feit dat Mw. zelf niet in de gaten had dat zij chronisch moe was. Het was al normaal geworden. Ook de presentatie in de vorm van een vaginale schimmelinfectie is ongebruikelijk. Interessant genoeg bleek mijn indruk, dat deze infectie wel eens met de moeheid te maken kon hebben zich door de injecties te bevestigen. De vaginale afscheiding is normaal geworden en een klier in de hals, die al veel langer gezwollen was, is ook weggetrokken. Een dergelijke gestoorde waarneming van de eigen energie en de ongewone presentatie maken dat de diagnose wintermoeheid ook bij een ruimere ervaring voor een arts nog steeds een lastige en vooreerst onzekere diagnose is. Pas achteraf kan de juiste diagnose met zekerheid gesteld worden.

Patiënt H: Een antidepressivum (Efexor) hielp niet voor de winterblues

Ik ben een man, geboren in 1946 en sinds 1967 gehuwd. Wij hebben geen eigen kinderen, we hebben wel sinds 1980 pleegkinderen in huis gehad, in totaal zeven, verdeeld over wisselende periodes en sommigen kort, anderen heel lang, vanaf heel kort na hun geboorte tot ze gingen samenwonen. Als ik terugkijk, weet ik zeker dat mijn echtgenote er rond 1980 over klaagde dat ik altijd somber werd “als de blaadjes gingen vallen”, zij moest dan altijd erg op haar woorden gaan letten, ik was dan snel geïrriteerd en klaagde veel over moeheid, zag de hele zondag al op tegen het feit, dat ik ‘s-maandags weer moest gaan werken enz.
Ik weet zelf nog heel goed, dat ik dan nergens van kon genieten, geen rust had om een boek te lezen of een film af te kijken. Of dat ook al voor 1980 zo was kan ik me niet goed herinneren, maar het zal dan wel minder heftig zijn geweest. Ik werkte toen op een tandtechnisch laboratorium waar overwerk aan de orde van de dag was, zodat ik ‘s-winters in het donker van huis ging en ‘s-avonds in het donker thuiskwam. Overdag zat ik dan de hele dag binnen, ver verwijderd van daglicht. Ik wilde er lang niet aan dat er zoiets als wintermoeheid bestond, achteraf gaf ik de kinderen, het werk en/of mijn vrouw de schuld, denk ik, maar in de loop van de jaren na 1980 ben ik best gaan beseffen dat de moeheid enz. met name in de winterperiode verschenen.
In 1990 ben ik van werkkring veranderd en kwam ik in onregelmatige diensten terecht, vroege en late diensten, zodat ik overdag deels thuis was, ook deed ik een deel van mijn werk in de buitenlucht. Daarna ging het wel beter, maar het bleef absoluut ‘s-winters voor een deel hetzelfde, ik kon wel meer aan, maar ik voelde me in die periode wel altijd moe, dat zorgde ook nogal eens voor ziekteverzuim. Ik had me er eigenlijk bij neergelegd dat ik daarmee zou moeten leren leven, tot wij bij dokter Ellis op bezoek waren voor iets anders, en mijn echtgenote mijn wintermoeheid aankaartte. Dokter Ellis zei toen, dat hij daarvoor iets kon voorschrijven dat zou helpen daartegen, en dat was Hepar-magnesium. Ik had inmiddels best veel vertrouwen gekregen in de praktijk van dokter Ellis en het overige deel van het Therapeuticum Venkelveld, maar ik moet bekennen dat ik nogal sceptisch tegenover de injecties stond; ik dacht echter wel: ”baat het niet, het schaadt waarschijnlijk ook niet”.
Toen ik in de winter van 2007/2008 de eerste injectie had gehad, was het effect al na een paar uur merkbaar, ik voelde me direct energieker en vrolijker. De volgende dag was dat effect enigszins weg, dat weet ik nog, maar de dag daarna ging het weer heel goed en dat is zo gebleven, ik ging zo ongeveer “jubelend” door het leven.
Ik kreeg na de eerste drie injecties longontsteking, en ik heb toen vier weken geen injecties gehad, daarna heb ik de laatste twee gekregen. Ik ben die winter probleemloos doorgekomen, ik heb me niet meer moe gevoeld en alles functioneerde daardoor natuurlijk beter, zeker op het sociale vlak.
Deze winter (2008/2009) begon zonder veel klachten en ik dacht zelf dat het behoorlijk goed ging, tot mijn vrouw de bekende verschijnselen begon te signaleren. Ik geloofde dat niet direct, maar na verloop van tijd werd ik onrustiger, wij kregen vaker een meningsverschil dat ook nogal eens vrij heftig werd en de vermoeidheid begon weer toe te slaan. Misschien is dit vrij ver in de winter pas gebeurd doordat ik niet meer werk en ook veel overdag buiten ben geweest, maar begin januari was het toch goed raak. Ik heb mijn eerste injectie midden januari gekregen, en de eerste week meende ik weinig effect te bespeuren, tot ik terugkeek op die week en tot mijn stomme verbazing constateerde dat ik in die week veel klusjes had gedaan die waren blijven liggen, en ook met plezier bezoekjes had afgelegd, terwijl ik daarvoor moeilijk de deur uit te krijgen was.
Na de tweede week en de tweede injectie, had ik het gevoel dat ik vakantie had gehad, en dan een heel rustige vakantie, wel te verstaan. Dat vakantiegevoel is nu nog zo, en ik vertrouw er op, dat dit de hele winter zo blijft, dat was vorig jaar ook zo. Voor mij is Hepar-magnesium een uitkomst gebleken, het heeft er voor gezorgd dat ik veel gelijkmatiger, energieker en vrolijker ben, en niet meer in paniek raak als er problemen zijn. Het zal duidelijk zijn, dat dit doorwerkt op alles en iedereen in mijn directe omgeving.  Jaren geleden kreeg ik last van veel sombere gedachten. Dat uitte zich niet echt in een doodswens, maar ik zag wel elke dag als een zwart gat, en ik heb vrij lange periodes gehad waarin ik het niet erg had gevonden als ik ‘s-morgens niet meer wakker zou zijn geworden, dat was in elk geval het gevoel dat ik had.
Daartegen ben ik Efexor gaan slikken, eerst dagelijks 75 mg. dagelijks, na verloop van tijd is dit verhoogd naar 150 mg. In de loop van de jaren heb ik geprobeerd de dosering terug te brengen naar 75 mg. maar na korte tijd kwam de somberheid terug en nam de nervositeit toe, toen ben ik weer naar 150 mg. gegaan en daarna ging alles weer een stuk beter. Ik weet niet meer wanneer ik ben begonnen met Efexor, dat is al wel vele jaren geleden. Dit vermeld ik, omdat ik (ook terwijl ik Efexor gebruikte) wel mijn “normale” verschijnselen van wintermoeheid kreeg, volgens mijn ervaring heeft de Efexor daar totaal geen invloed op gehad.
Doetinchem, 26 februari 2009

Commentaar arts:
Dit verhaal werd opgenomen juist vanwege de laatste toevoeging. Het bleek inderdaad dat de Efexor geen invloed had op deze winterklachten, die het beste als wintersomberheid, ook wel winterblues genoemd, omschreven kunnen worden. De stemmingsklachten overheersen de moeheidsklachten maar zijn niet ernstig genoeg om als depressie in engere zin gekenmerkt te worden. Terwijl de Efexor goed had geholpen voor de depressie die dhr. al voor de winter had, ging er geen preventieve werking van dit middel uit op de winterklachten. De Hepar-Magnesium D10 kon gewoon naast de Efexor toegediend worden en werkte naast de Efexor. Omgekeerd werken de Hepar-Magnesium D10 injecties ook slechts in milde mate bij de niet-seizoen afhankelijke depressie. Bij de lichtere vormen hiervan kan het voorgeschreven worden maar dan volstaan 1 of twee kuren vaak niet. Er is dan een continue therapie nodig waarbij de injecties afhankelijk van de ernst van de klachten 1x/week of 1x/2 weken toegediend worden. Ik heb enkele patiënten in mijn solopraktijk die deze therapie prefereren boven een laag gedoseerd antidepressivum en met wie het op deze wijze goed gaat. Bij ernstiger vormen van niet-seizoen afhankelijke depressie werkt Hepar-Magnesium D10 onvoldoende en is dit middel zeker niet de eerste keuze. Het was bij deze patiënt dan ook niet mogelijk na toediening van de Hepar Magnesiuminjecties vervolgens de Efexor te stoppen. Het gaat duidelijk om twee verschillende aandoeningen.

Vervolg: HEPAR-MAGNESIUM, injecties 2010.
Op donderdag 18-11-2010 kreeg ik de eerste injectie. De vrijdag daarna ging het verbazingwekkend goed, ik had heel veel energie, voelde me verkwikt en kiplekker. De vrijdag erna ging het duidelijk weer minder, en zondags was het weer zoals voor de injectie. De hele week daarna ging het eerder slechter dan beter, ik was heel onrustig, er was veel “ontploffingsgevaar” m.i. meer dan voor de injectie. Donderdags in die tweede week kreeg ik de tweede injectie, het daaropvolgende weekeinde verdween wel het “ontploffingsgevaar”, maar de onrust en vermoeidheid bleven. In feite heb ik mij gedurende de hele periode vanaf de eerste injectie tot en met de week waarin de derde injectie plaatsvond vermoeid en lusteloos gevoeld, en ook mijn incasseringsvermogen was niet wat het moest zijn. Uitzondering was dus de dag na de eerste injectie, die extreem goed aanvoelde. Een paar dagen na de derde injectie begon ik mij wat beter te voelen, de vermoeidheid werd minder, ik kreeg wat meer energie en ik kon problemen weer beter van me afzetten. De planning was om de injecties driemaal toe te dienen, maar in dokter Ellis vond het verstandig om in dit geval vijf injecties te doen, net als voorgaande jaren.
Voor de injecties was ik onrustig en vaak paniekerig, ik moest mezelf geweld aandoen om niet steeds onredelijk en agressief te reageren op van alles, en er waren natuurlijk de voortdurende vermoeidheid, lusteloosheid en het onregelmatige slaappatroon. Na de injecties waren de onrust, paniekerigheid en de drang om agressief en onredelijk te reageren volledig verdwenen. Ik vond ook weer (net als voorgaande jaren na de injecties) dat iedereen om mij heen zich veel te druk maakte om van alles. Dat aangename gevoel heb ik nog steeds. De moeheid en lusteloosheid zijn slaan soms nog toe, maar ik ben de laatste weken flink verkouden geweest, dat zal daar voor een groot deel aan hebben meegewerkt. Ik slaap sinds een week of vier beter, word minder vaak wakker, slaap soms hele nachten aan een stuk door, dat is voor mij een ongekende luxe. Elke winter opnieuw denk ik “misschien red ik het wel zonder injecties”, ik ben deze winterperiode gestart met veel naar buiten gaan en bewust veel in het daglicht te vertoeven, maar dat kon toch weer niet voorkomen dat de wintermoeheid toesloeg. Ik heb nog een tijdje doorgeworsteld, maar achteraf lijkt mij dat zinloos en onnodig. Ik ben dan ook van plan om de volgende herfst, als de allereerste verschijnselen van wintermoeheid zich aandienen, de injecties toe te laten dienen. Daarmee voorkom ik dan een paar onaangename weken, voor mijzelf en voor de mensen om mij heen. 28-2-2010

Commentaar arts:
Ook na meerder jaren is de HM10 nog steeds effectief. Wel een wat vreemde reactie na injectie nr. 2. Dit had een reden kunnen zijn om de derde injectie eerder toe te dienen. Op zich is 5 injecties wat veel bij winterdepressie; 3 injecties zouden normaliter moeten volstaan. Deze patiënt gebruikt echter ook nog Efexor i.v.m. een niet-seizoen afhankelijke depressie. Ik kan nog niet goed overzien in welke mate deze twee zaken de werkzaamheid beïnvloeden. Het is bij deze patiënt in ieder geval niet zo dat de HM10 door de aanwezigheid van de Efexor sneller werkt. De zaak moet complexer liggen.

Patiënt I: Wintermoe tot voorbij midden juli

Ik ben een vrouw van 27 jaar, moeder van onze zoon van 14 maand. Met veel plezier werkte ik 32 uur als verkoopster. Na de geboorte van onze zoon in juni 2009 ben ik 16 uur gaan werken.
Oktober 2009 ging ik weer twee dagen naar het werk. De opvang verliep goed en het was fijn om er weer even uit te zijn. De vele extra dagen in de sinterklaas en kerstperiode vielen me zwaar, maar dat hoorde nu eenmaal bij mijn werk vond ik. Ik werkte stug door en hoopte snel aan het nieuwe ritme van zorgen en werken te wennen waardoor het allemaal wat minder zwaar zou worden.
In het voorjaar ging onze zoon steeds beter slapen maar ik werd steeds vermoeider. ’s Avonds was ik totaal op, ’s morgens ging de wekker voor mijn gevoel altijd te vroeg, ik werd prikkelbaar en huilerig. Rond mei merkte ik dat ik dingen begon te vergeten en dat ik me moeilijk kon concentreren. Tijdens de slaapjes van onze zoon ging ik ook slapen maar dit leek geen verschil te maken. De vermoeidheid hing als een wolk watten in mijn hoofd en leek met geen slaap te verdrijven. Opdat moment ben ik bij dokter Ellis langsgegaan en na bloedonderzoek stelde hij voor om met de magnesium kuur te beginnen. Ik voelde hiervoor geen enkel bezwaar en hoopte dat het snel zou gaan werken. Eind juli kreeg ik mijn eerste injectie. Na een uur bemerkte ik dat mijn reukvermogen sterk was verbeterd, het voelde alsof ik meer zuurstof binnen kreeg en de geuren zuiverde rook. Dit hield de rest van de middag aan. Ook bij de tweede injectie gebeurde dit maar de vermoeidheid bleef. Bij de derde injectie gebeurde dit niet maar aan het einde van de dag had ik opeens weer de puf om nog even te stofzuigen! Vlak voor de vierde injectie voelde ik de vermoeidheid weer terugkomen. Na deze en de vijfde injectie bleef de vermoeidheid weg. Wel kreeg ik na de laatste injecties erg last van acne in mijn hals en kaaklijn. Dit wordt nu langzaam minder. Natuurlijk ben ik na een dag werken nog wel vermoeid maar de alles verlammende vermoeidheid en de “wattenwolk” in mijn hoofd is gelukkig na deze kuur verdwenen. Ik slaap weer gewoon en de combinatie van zorg en werk verloopt weer goed.

Commentaar arts:
Mevrouw sliep per nacht 10,5 uur en ‘s middags nog eens 2 uur; totaal 12,5 uur. Een uur na de middagslaap was Mw. alweer moe en kreeg zij alweer slaap. Het vrijwel complete herstel na 3 injecties, de overmatige slaap, het wattengevoel in het hoofd alsmede het ontstaan van deze klachten begin maart suggereren dat het hier om een relatief laat optredende wintermoeheid, ja, eigenlijk zou het correcter zijn om van voorjaarsmoeheid te spreken. Normaal gaan dergelijke ‘winterblues’ over in april maar bij deze Mw. dus pas op 20 juli 2010 nl. zoals zij meldt: net na de derde injectie.
Dit is erg bijzonder omdat de tijd hiervoor, tijdens de wereldkampioenschappen voetbal en daarvoor, al een goede zomer was geweest met veel zon en licht. Een daglichtlamp zou zinloos zijn geweest bij deze Mw. en als de overmaat aan licht van juni en juli nog niet voldoende was om dit te verhelpen dan viel alleen maar te verwachten dat de klachten in september en oktober weer verder toe zouden nemen. Toch hielpen deze injecties haar wel.